آیا دیابت نوع 1 ژنتیکی است؟
آیا دیابت نوع 1 ژنتیکی است؟ دیابت نوع 1 یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به سلول های پانکراس که انسولین تولید می کنند حمله می کند.
انسولین هورمونی است که مسئول انتقال گلوکز به داخل سلول ها است. بدون انسولین، بدن نمی تواند سطح قند خون را تنظیم کند، که می تواند منجر به عوارض خطرناکی در افراد مبتلا به این بیماری شود.
تصور می شود که دیابت نوع 1 عمدتاً توسط اجزای ژنتیکی ایجاد می شود، اگرچه دلایل غیر ژنتیکی نیز وجود دارد.
در این مقاله، ما به بررسی اجزای ژنتیکی و سایر عوامل غیر ژنتیکی که باعث دیابت نوع 1 می شوند، همچنین علائم و باورهای غلط رایج در مورد این بیماری خواهیم پرداخت.
دیابت نوع 1 ژنتیکی
تصور می شود که استعداد ژنتیکی یک عامل اصلی خطر در ابتلا به دیابت نوع 1 است. این می تواند شامل سابقه خانوادگی و همچنین وجود ژن های خاص باشد. در حقیقت، طبق تحقیقات سال 2010، بیش از 50 ژن وجود دارد که ممکن است یک عامل خطر برای این بیماری باشد.
سابقه خانوادگی
همانند بسیاری از شرایط سلامتی، داشتن سابقه خانوادگی دیابت نوع 1 ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع 1 را افزایش دهد. افرادی که والد یا خواهر یا برادر مبتلا به دیابت نوع 1 دارند ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرند.
طبق گزارش انجمن دیابت آمریکا، در صورت ابتلای هر دو والدین، خطر ابتلا به دیابت نوع 1 در کودک حتی می تواند از هر 4 نفر یک مورد باشد.
مولکول های اصلی سازگاری بافت (MHC)
مجموعه اصلی سازگاری بافتی، گروهی از ژن ها است که در انسان و حیوان یافت می شود و به سیستم ایمنی بدن در شناسایی موجودات خارجی کمک می کند.
در سال 2004، محققان Trust Source دریافتند که وجود مولکول های اصلی سازگاری بافتی (MHC) بر روی برخی از کروموزوم ها پیش ساز توسعه دیابت نوع 1 ژنتیکی است.
آنتی بادی های در گردش خون
وجود آنتی بادی یک پاسخ ایمنی طبیعی و ضروری در برابر تهدیدهای خارجی است. با این حال، وجود آنتی بادی ها نشان می دهد که بدن در حال تولید پاسخ سیستم خود ایمنی به سلول های سالم خود است.
مطالعات قدیمی وجود چندین نوع مختلف آنتی بادی در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 را نشان داده است.
عوامل دیگر
در حالی که تصور می شود ژنتیک عامل اصلی ابتلا به دیابت نوع 1 است، تعداد انگشت شماری از عوامل بیرونی وجود دارد که تصور می شود باعث ایجاد واکنش خود ایمنی مرتبط با این بیماری می شوند.
عوامل دیگری که ممکن است باعث دیابت نوع 1 شوند عبارتند از:
قرار گرفتن در معرض ویروس ها. یک بررسی در سال 2018، رابطه بین قرار گرفتن مادر در معرض ویروس در دوران بارداری و ایجاد دیابت نوع 1 در فرزندان آن ها را بررسی کرد. محققان دریافتند که ارتباط زیادی بین عفونت های ویروسی مادر و ایجاد دیابت نوع 1 در کودک وجود دارد.
قرار گرفتن در معرض آب و هوای خاص. یک مطالعه معتبر در سال 2017 نشان داد که ممکن است بین آب و هوا و ابتلا به دیابت نوع 1 ارتباط وجود داشته باشد. در این مطالعه، محققان دریافتند که شیوع بیشتری از دیابت نوع 1 در کودکان در آب و هوای اقیانوسی، عرض های جغرافیایی بالاتر و مناطقی که کمتر در معرض آفتاب هستند وجود دارد.
عوامل دیگر . یک مطالعه در سال 2019 خطرات بالقوه پری ناتال ابتلا به دیابت نوع 1 در دوران کودکی را بررسی کرد. محققان کشف کردند که عواملی مانند دوران بارداری و وزن مادر ممکن است با افزایش جزئی خطر ابتلا به این بیماری در ارتباط باشد. عوامل دیگری مانند نقش تغذیه نوزاد، مکمل و ویتامین ها و گروه خونی مادر نیز مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته اند. با این حال، هنوز تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است.
تصور می شود که بسیاری از عوامل خطر غیر ژنتیکی با افزایش استرس و ایجاد خود ایمنی بدن، دیابت نوع 1 را تحریک می کنند.
علائم دیابت نوع 1 ژنتیکی
دیابت نوع 1 معمولاً در دوران کودکی، اغلب در سنین 4 تا 14 سالگی تشخیص داده می شود. در صورت عدم تشخیص بیماری، علائم دیابت به دلیل عوارض سطح بالای قند خون بروز پیدا می کند.
شایعترین علائم این بیماری عبارتند از:
- تشنگی بیشتر
- گرسنگی شدید
- افزایش ادرار
- خیس شدن تخت در کودکانی که قبلا شب ادراری نداشته اند
- کاهش وزن بدون دلیل
- سوزن سوزن شدن در اندام ها
- خستگی مداوم
- تغییرات خلق و خوی
- تاری دید
اگر دیابت نوع 1 ژنتیکی تشخیص و درمان نشود، می تواند منجر به بیماری به نام کتواسیدوز دیابتی شود. این شرایط زمانی اتفاق می افتد که به دلیل کمبود انسولین، سطح قند خون بسیار بالا برود. سپس کتون ها در خون شما آزاد می شوند.
برخلاف کتوز، که در نتیجه مصرف کم گلوکز اتفاق می افتد، کتواسیدوز دیابتی یک بیماری بسیار خطرناک است.
علائم کتواسیدوز دیابتی عبارتند از:
- تنفس سریع
- بوی میوه ای روی نفس
- حالت تهوع
- استفراغ
- دهان خشک
اگر علائم کتواسیدوز دیابتی را مشاهده کردید، باید فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. در صورت عدم درمان، این وضعیت می تواند منجر به کما یا حتی مرگ شود.
تفاوت دیابت نوع 1 ژنتیکی و دیابت نوع 2
اگرچه دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 به نظر مشابه می رسند، اما با هم متفاوت هستند.
در دیابت نوع 1، بدن به دلیل تخریب سلول های تولید کننده انسولین در پانکراس، نمی تواند به درستی انسولین تولید کند. این وضعیت یک اختلال خود ایمنی است که عمدتا توسط عوامل ژنتیکی ایجاد می شود.
در دیابت نوع 2، بدن نمی تواند به درستی از انسولین استفاده کند (به این حالت مقاومت انسولین گفته می شود) و در بعضی موارد، ممکن است قادر به تولید انسولین کافی هم نباشد. این وضعیت توسط عوامل سبک زندگی و ژنتیک ایجاد می شود.
در حالی که دیابت نوع 1 ژنتیکی بیماری است که دارای قوی ترین عوامل خطر ژنتیکی است، همچنین عوامل خطر ژنتیکی خاصی برای دیابت نوع 2 نیز وجود دارد، از جمله سابقه خانوادگی، سن و نژاد.
باورهای غلط رایج
دیابت نوع 1 بخشی از مجموعه پیچیده ای از اختلالات است و باورهای غلط رایجی در مورد این بیماری وجود دارد. در این جا برخی از رایج ترین اشتباهات و حقایق در مورد دیابت نوع 1 آورده شده است.
باور غلط: دیابت نوع 1 به دلیل خوردن بیش از حد قند ایجاد می شود.
حقیقت: دیابت نوع 1 در اصل منشأ ژنتیکی دارد و هیچ تحقیقی وجود ندارد که نشان دهد مصرف زیاد قند از عوامل خطر دیابت است.
باور غلط: دیابت نوع 1 به دلیل داشتن اضافه وزن ایجاد می شود.
حقیقت: گرچه وزن و رژیم غذایی یک عامل خطر برای دیابت نوع 2 است، اما شواهد علمی کمی وجود دارد که نشان دهد دیابت نوع 1 ژنتیکی ناشی از اضافه وزن است.
باور نادرست: دیابت نوع 1 قابل برگشت یا بهبود است.
حقیقت: متاسفانه، هیچ درمانی برای دیابت نوع 1 وجود ندارد. کودکان نمی توانند این شرایط را پشت سر بگذارند و مصرف انسولین به عنوان درمان کمکی برای این بیماری آن را به طور کامل درمان نمی کند.
باور نادرست: افراد مبتلا به دیابت نوع 1 ژنتیکی دیگر هرگز نمی توانند قند بخورند.
حقیقت: بسیاری از افرادی که به دیابت نوع 1 مبتلا هستند، از طریق دارو و مداخلات غذایی وضعیت خود را مدیریت می کنند. افراد مبتلا به دیابت نوع 1 هنوز هم می توانند از یک رژیم غذایی کامل استفاده کنند که شامل کربوهیدرات ها یا قندهای پیچیده باشد.
چکیده
دیابت نوع 1 یک بیماری خود ایمنی است که تصور می شود تحت تأثیر عوامل ژنتیکی است و توسط عوامل بیرونی ایجاد می شود.
برخی از ژن ها، مانند آن هایی که به عملکرد سیستم ایمنی بدن مربوط می شوند، با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 1 ارتباط دارند. برخی عوامل بیرونی، مانند قرار گرفتن در معرض ویروس ها و زندگی در آب و هوای خاص، نیز برای ایجاد خود ایمنی در این شرایط موثرند.
اگر شما یا فرزندتان به دیابت نوع 1 مبتلا شده است، یادگیری نحوه مدیریت وضعیت می تواند کیفیت زندگی شما را تا حد زیادی بهبود بخشد.
با انجام مشاوره ژنتیک و بررسی از طریق آزمایشات ژنتیک می توان احتمال بروز این بیماری در شما یا در صورت ابتلای شما احتمال بروز آن در فرزندان شما را بررسی کرد. پس همین الآن نوبت آنلاین برای مشاوره ژنتیک رزرو کنید تا مشاورین ما با شما تماس بگیرند.
