تفاوت دمانس و آلزایمر
تفاوت دمانس و آلزایمر در چیست؟ چگونه این دو اختلال را از هم تفکیک کنیم؟ بیماری دمانس و آلزایمر یکسان نیستند. زوال عقل اصطلاحی کلی است که برای توصیف علائمی که بر حافظه، عملکرد فعالیت های روزمره و توانایی های ارتباطی تأثیر می گذارند، استفاده می شود. بیماری آلزایمر شایع ترین نوع زوال عقل است. بیماری آلزایمر با گذشت زمان بدتر می شود و حافظه، زبان و فکر را تحت تأثیر قرار می دهد.
در حالی که افراد جوان تر نیز می توانند به زوال عقل یا بیماری آلزایمر مبتلا شوند، با افزایش سن خطر ابتلا افزایش می یابد.
اگرچه علائم این دو بیماری ممکن است با هم تداخل داشته باشند، اما تشخیص آن ها برای مدیریت و درمان مهم است.
دمانس
دمانس یک سندرم است، نه یک بیماری. سندرم گروهی از علائم است که تشخیص قطعی ندارد. دمانس یا زوال عقل گروهی از علائم است که بر وظایف شناختی ذهنی مانند حافظه و استدلال تأثیر می گذارد. زوال عقل یک اصطلاح چتری است که بیماری آلزایمر می تواند تحت آن قرار بگیرد. می تواند به دلیل شرایط مختلفی رخ دهد که شایع ترین آن ها بیماری آلزایمر است.
افراد می توانند بیش از یک نوع زوال عقل داشته باشند. این به عنوان دمانس مختلط شناخته می شود. غالباً، افراد مبتلا به زوال عقل مختلط چندین بیماری دارند که ممکن است در زوال عقل نقش داشته باشد. تشخیص زوال عقل مختلط فقط در کالبد شکافی قابل تأیید است.
پیشرفت دمانس، می تواند تأثیر زیادی بر توانایی عملکرد مستقل داشته باشد. این یکی از دلایل عمده ناتوانی در افراد مسن است و خانواده و مراقبان آن ها را با مشکلات عاطفی و مالی رو به رو می کند.
سازمان بهداشت جهانی می گوید 47.5 میلیون نفر در سراسر جهان با زوال عقل زندگی می کنند.
علائم دمانس
به راحتی می توان از علائم اولیه زوال عقل غافل شد، که ممکن است خفیف باشد. این اغلب با اپیزودهای ساده فراموشی آغاز می شود. افراد مبتلا به زوال عقل در ثبت زمان مشکل دارند و تمایل دارند که در محیط های آشنا حضور پیدا کنند.
با پیشرفت دمانس، فراموشی و گیجی بیشتر می شود. به یاد آوردن نام و چهره دشوارتر می شود. مراقبت های شخصی به یک مشکل تبدیل می شود. علائم بارز زوال عقل شامل سوالات تکراری، بهداشت ناکافی و تصمیم گیری نادرست است.
در پیشرفته ترین مرحله، افراد مبتلا به زوال عقل نمی توانند از خود مراقبت کنند. آن ها حتی بیشتر با نگه داشتن زمان و به خاطر سپردن افراد و مکان هایی که با آن ها آشنا هستند مبارزه خواهند کرد. رفتار همچنان تغییر می کند و می تواند به افسردگی و پرخاشگری تبدیل شود.
دلایل زوال عقل
با افزایش سن احتمال ابتلا به زوال عقل بیشتر می شود. این اتفاق زمانی می افتد که سلول های خاصی از مغز آسیب ببینند. بسیاری از شرایط می توانند باعث زوال عقل شوند، از جمله بیماری های دژنراتیو مانند آلزایمر، پارکینسون و هانتینگتون. هر نوع دمانس باعث آسیب به مجموعه متفاوتی از سلول های مغزی می شود.
بیماری آلزایمر حدود 50 تا 70 درصد از کل موارد دمانس را شامل می شود.
سایر دلایل زوال عقل عبارتند از:
- عفونت، مانند HIV
- بیماری های عروقی
- سکته
- افسردگی
- مصرف مزمن دارو
بیماری آلزایمر
در توصیف تفاوت دمانس و آلزایمر باید بگویم زوال عقل یا دمانس اصطلاحی است مربوط به گروهی از علائم که روی حافظه تأثیر منفی می گذارند، اما آلزایمر یک بیماری پیشرونده مغز است که به آرامی باعث اختلال در حافظه و عملکرد شناختی می شود. علت دقیق آن ناشناخته است و هیچ درمانی در دسترس نیست.
موسسه ملی بهداشت تخمین زده است که بیش از 5 میلیون نفر در ایالات متحده به بیماری آلزایمر مبتلا هستند. اگرچه افراد جوان تر می توانند به آلزایمر مبتلا شوند اما اغلب علائم آن پس از 60 سالگی شروع می شود.
زمان تشخیص تا مرگ در افراد بالای 80 سال می تواند به سه سال نرسد. با این حال، این می تواند برای افراد جوان بیشتر باشد.
اثرات آلزایمر بر مغز
آسیب به مغز سال ها قبل از بروز علائم آغاز می شود. رسوبات غیرطبیعی پروتئین باعث ایجاد پلاک و گرفتگی در مغز فرد مبتلا به بیماری آلزایمر می شود. ارتباط بین سلول ها از بین رفته و آن ها شروع به مردن می کنند. در موارد پیشرفته، مغز جمع شدگی قابل توجهی را نشان می دهد.
در حالی که فرد زنده است تشخیص آلزایمر با دقت کامل غیرممکن است. تشخیص تنها زمانی قابل تایید است که مغز در هنگام کالبد شکافی زیر میکروسکوپ بررسی شود. با این حال، متخصصان قادر به تشخیص صحیح تا 90 درصد از اوقات هستند.
علائم و تفاوت دمانس و آلزایمر
علائم آلزایمر و زوال عقل می توانند با هم هم پوشانی داشته باشند، اما ممکن است تفاوت هایی وجود داشته باشد.
هر دو شرایط می توانند باعث موارد زیر شوند:
- کاهش توانایی تفکر
- اختلال حافظه
- نقص ارتباطی
علائم آلزایمر شامل موارد زیر است:
- اختلال در به خاطر سپردن وقایع یا مکالمات اخیر
- بی علاقگی
- افسردگی
- قضاوت مختل شده
- گمراه کردن
- گیجی
- تغییرات رفتاری
- مشکل در صحبت کردن ، بلعیدن یا راه رفتن در مراحل پیشرفته بیماری
برخی از انواع دمانس برخی از این علائم را دارند، اما علائم دیگری را که می توانند به تشخیص افتراقی کمک کنند، شامل یا حذف می کنند. به عنوان مثال، زوال عقل بدن لوئی (LBD) علائم بعدی آلزایمر را دارد. با این حال، افراد مبتلا به LBD به احتمال زیاد علائم اولیه مانند توهم بینایی، مشکل در تعادل و اختلالات خواب را تجربه می کنند.
افراد مبتلا به زوال عقل به دلیل بیماری پارکینسون یا هانتینگتون به احتمال زیاد در مراحل اولیه بیماری حرکت غیر ارادی را تجربه می کنند.
تفاوت دمانس و آلزایمر در درمان
درمان زوال عقل به علت و نوع دقیق زوال عقل بستگی دارد، اما بسیاری از درمان های زوال عقل و آلزایمر با هم هم پوشانی دارند.
درمان آلزایمر
هیچ درمانی برای آلزایمر در دسترس نیست، اما گزینه هایی برای کمک به مدیریت علائم بیماری عبارتند از:
- داروهایی برای تغییرات رفتاری، مانند داروهای ضد روان پریشی
- داروهایی برای از دست دادن حافظه، که شامل مهارکننده های کولین استراز donepezil (Aricept) و ریواستیگمین (Exelon) و memantine (Namenda) هستند
- داروهای جایگزین با هدف تقویت عملکرد مغز یا سلامت کلی، مانند روغن نارگیل یا روغن ماهی
- داروها برای تغییرات خواب
- داروهایی برای افسردگی
درمان زوال عقل
در برخی موارد، درمان بیماری ایجاد کننده زوال عقل ممکن است کمک کند. شرایطی که به احتمال زیاد به درمان پاسخ می دهند شامل زوال عقل به دلیل موارد زیر است:
- مواد مخدر
- تومورها
- اختلالات متابولیکی
- افت قند خون
در بیشتر موارد، زوال عقل قابل برگشت نیست. با این حال، بسیاری از اشکال قابل درمان هستند. داروی مناسب می تواند به مدیریت زوال عقل کمک کند. درمان های زوال عقل به علت بستگی دارد.
به عنوان مثال، پزشکان اغلب زوال عقل ناشی از بیماری پارکینسون و LBD را با مهارکننده های کولین استراز درمان می کنند که اغلب آن ها برای درمان آلزایمر نیز استفاده می شوند.
درمان دمانس عروقی بر جلوگیری از آسیب بیشتر به رگ های خونی مغز و جلوگیری از سکته مغزی متمرکز خواهد بود.
افراد مبتلا به زوال عقل می توانند از خدمات حمایتی دستیاران بهداشت در خانه و سایر مراقبان نیز بهره مند شوند. با پیشرفت بیماری، ممکن است مراجعه به یک خانه سالمندان ضروری باشد.
چشم انداز افراد مبتلا به دمانس در مقابل افراد مبتلا به آلزایمر
چشم انداز مبتلایان به زوال عقل کاملاً به علت مستقیم زوال عقل بستگی دارد. برای زوال عقل به دلیل پارکینسون، درمان هایی در دسترس هستند، اما در حال حاضر راهی برای متوقف کردن یا حتی کاهش سرعت زوال عقل مربوطه وجود ندارد. زوال عقل عروقی می تواند در برخی موارد کند شود، اما با این وجود طول عمر فرد را کوتاه می کند. برخی از دمانس عقل برگشت پذیر هستند، اما بیشتر آن ها برگشت ناپذیر هستند و به مرور زمان باعث اختلال بیشتری می شوند.
آلزایمر یک بیماری فانی است و در حال حاضر هیچ درمانی وجود ندارد. مدت زمان هر سه مرحله متفاوت است. متوسط عمر مبتلایان به آلزایمر تقریباً چهار تا هشت سال پس از تشخیص برآورد شده است، اما برخی از افراد می توانند تا 20 سال با آلزایمر زندگی کنند.
اگر نگران این هستید که علائم دمانس یا بیماری آلزایمر را دارید با پزشک خود صحبت کنید. شروع سریع درمان می تواند به شما در مدیریت علائم کمک کند.