مسمومیت خون علائم و درمان آن

مسمومیت خون علائم و درمان آن

مسمومیت خون یا سپسیس (Sepsis) واکنش شدید بدن به عفونت است و یک وضعیت اورژانسی و تهدید کننده زندگی به شمار می‌رود. سپسیس زمانی اتفاق می‌افتد که عفونتی که قبلاً در بدن ایجاد شده، موجب ایجاد یک واکنش زنجیره‌ای در سراسر بدن فرد شود. مجله پزشکی سیتوژنوم در این مقاله به بررسی علل، علائم و درمان آلوده شدن خون می‌پردازد.

مسمومیت خون چیست؟

مسمومیت خون یک عفونت جدی است و در اثر ورود باکتری‌ها به جریان خون اتفاق می‌افتد.

علی رغم نامی که دارد، این عفونت هیچ ارتباطی با سم ندارد! اگرچه این اصطلاح پزشکی نیست، اما از “مسمومیت خون” برای توصیف باکتریمی، سپتی سمی یا سپسیس استفاده می‌شود. این اسم خطرناک به نظر می‌رسد و دلیل خوبی هم برای آن وجود دارد چراکه سپسیس یک عفونت جدی و بالقوه کشنده است. مسمومیت خون می‌تواند به سرعت به سپسیس تبدیل شود به همین دلیل است که تشخیص و درمان به موقع برای درمان مسمومیت خون ضروری می‌باشد. به این ترتیب شناختن عوامل خطر اولین قدم در پیشگیری از بیماری است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد بیماری سپسیس روی لینک زیر کلیک کنید:

سپسیس چیست و چه تفاوتی با شوک سپتیک دارد؟

چه عواملی باعث مسمومیت خون می‌شود؟

مسمومیت خون زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌های عامل عفونت در قسمت دیگری از بدن شما وارد جریان خون شوند. از وجود باکتری در خون با عنوان باکتریمی یا سپتی سمی یاد می‌شود. اصطلاحات “سپتی سمی” و “سپسیس” اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند، اگرچه از نظر فنی کاملاً یکسان نیستند. سپتی سمی، یعنی وجود باکتری در خون، می تواند منجر به سپسیس شود. سپسیس در صورت عدم درمان، یک بیماری عفونتی شدید و اغلب تهدید کننده زندگی است. اما هر نوع عفونت اعم از باکتریایی، قارچی یا ویروسی می تواند باعث سپسیس شود و این عوامل عفونی برای ایجاد سپسیس لازم نیست که در جریان خون فرد باشند. چنین عفونت هایی معمولاً در ریه ها، شکم و مجاری ادراری رخ می دهند. سپسیس بیشتر در افرادی که در بیمارستان بستری هستند اتفاق می افتد، جایی که خطر عفونت بیشتر است.

از آنجا که مسمومیت خون هنگامی رخ می دهد که باکتری ها همراه با عفونت دیگری به جریان خون شما وارد می شوند، بدون اینکه ابتدا عفونت داشته باشید، دچار سپسیس نخواهید شد.

برخی از دلایل رایج عفونت ها که می توانند باعث سپسیس شوند عبارتند از:

  • عفونت شکمی
  • نیش حشره آلوده
  • عفونت خط مرکزی، مانند کاتتر دیالیز یا کاتتر شیمی درمانی
  • کشیدن دندان یا عفونت دندان
  • قرار گرفتن زخم باز در محیط
  • عفونت توسط باکتری های مقاوم در برابر دارو
  • عفونت کلیه یا مجاری ادراری
  • ذات الریه
  • عفونت پوستی

سپتی سمی یا عفونت در جریان خون چیست؟

چه کسی در معرض مسمومیت خون است

برخی از افراد نسبت به دیگران بیشتر مستعد ابتلا به سپسیس هستند. کسانی که بیشتر در معرض خطر هستند عبارتند از:

  • افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، مانند مبتلایان به اچ آی وی، ایدز یا سرطان خون
  • کودکان
  • سالمندان
  • افرادی که از داروهای وریدی استفاده می کنند
  • افرادی که بهداشت دندان ضعیفی دارند
  • کسانی که از سوند استفاده می کنند
  • افرادی که اخیراً عمل جراحی یا دندانپزشکی انجام داده اند
  • کسانی که در محیطی در معرض زیاد باکتری ها یا ویروس ها مانند بیمارستان هستند

شناخت علائم مسمومیت خون

علائم مسمومیت خون عبارتند از:

  • لرز
  • تب متوسط ​​یا زیاد
  • ضعف
  • تنفس سریع و پی در پی
  • افزایش ضربان قلب یا تپش قلب
  • رنگ پریدگی پوست، به ویژه در صورت

برخی از این علائم با آنفولانزا یا بیماری های دیگر همراه است. با این حال، اگر اخیراً جراحی کرده اید یا در حال بهبودی از زخم هستید، مهم است که بلافاصله پس از مشاهده این علائم احتمالی مسمومیت، با پزشک خود تماس بگیرید.

علائم پیشرفته مسمومیت خون ممکن است تهدید کننده زندگی باشد و شامل موارد زیر است:

  • گیجی
  • لکه های قرمز روی پوست که ممکن است بزرگتر شوند و مانند یک کبودی بزرگ و بنفش به نظر برسند
  • شوکه شدن
  • تولید ادرار کم یا زیاد
  • نارسایی ارگان ها

مسمومیت خون می تواند منجر به سندرم اختلال تنفسی و شوک سپتیک شود. اگر این بیماری بلافاصله درمان نشود، این عوارض می تواند منجر به مرگ شود.

تشخیص مسمومیت خون

تشخیص خود مسمومیت خون دشوار است زیرا علائم آن از سایر موارد تقلید می کند. بهترین راه برای تشخیص اینکه آیا سپتی سمی دارید یا نه مراجعه به پزشک است. ابتدا پزشک معاینه جسمی انجام می دهد که شامل بررسی دما و فشار خون شما می باشد.

اگر به مسمومیت خون مشکوک باشید، پزشک آزمایشاتی را برای یافتن علائم عفونت باکتریایی انجام می دهد. با این آزمایشات می توان سپتی سمی را استنباط کرد:

  • آزمایش کشت خون
  • سطح اکسیژن خون
  • شمارش خون
  • عامل لخته شدن
  • آزمایش ادرار از جمله کشت ادرار
  • اشعه ایکس قفسه سینه
  • آزمایشات الکترولیت و کلیه

همچنین، پزشک ممکن است مشکلاتی را در عملکرد کبد یا کلیه و همچنین عدم تعادل در سطح الکترولیت مشاهده کند. اگر زخم پوستی دارید، پزشک ممکن است از مایعاتی که از آن نشت می کند برای بررسی باکتری نمونه بگیرد.

برای احتیاط، پزشک ممکن است اسکن تصویربرداری را نیز تجویز کند. این آزمایشات می تواند به تشخیص عفونت در اندام های بدن شما کمک کند:

  • اشعه ایکس
  • سی تی اسکن
  • اسکن ام آر آی
  • سونوگرافی

اگر باکتری وجود داشته باشد، شناسایی نوع آنها به پزشک کمک می کند تا مشخص کند کدام آنتی بیوتیک را برای از بین بردن عفونت تجویز کند.

گزینه های درمانی برای مسمومیت خون

درمان سریع مسمومیت خون ضروری است زیرا عفونت می تواند به سرعت به بافت ها یا دریچه های قلب شما سرایت کند. به محض تشخیص مسمومیت خون، احتمالاً به عنوان بیمار بستری در بیمارستان تحت درمان قرار خواهید گرفت. اگر علائم شوک را نشان می دهید، در بخش مراقبت های ویژه بستری می شوید. علائم شوک عبارتند از:

  • رنگ پریدگی
  • نبض سریع و ضعیف
  • تنفس سریع و کم عمق
  • سرگیجه یا بیهوشی
  • فشار خون پایین

همچنین ممکن است برای کمک به حفظ فشار خون سالم و خلاص شدن از عفونت، از طریق داخل وریدی اکسیژن و مایعات دریافت کنید. لخته شدن خون یکی دیگر از نگرانی های بیماران بی حرکت است.

سپسیس معمولاً با هیدراتاسیون، اغلب از طریق یک خط داخل وریدی و همچنین آنتی بیوتیک هایی که ارگانیسم ایجاد کننده عفونت را هدف قرار می دهند، درمان می شود. گاهی اوقات ممکن است از دارو برای کنترل موقت فشار خون پایین استفاده شود. به این داروها وازوپرسور گفته می شود. اگر سپسیس به حدی شدید باشد که باعث اختلال در عملکرد چند ارگان شود، ممکن است بیمار نیاز به تهویه مکانیکی داشته باشد، یا اگر کلیه های او از کار افتاده باشد، حتی ممکن است به طور موقت به دیالیز نیاز داشته باشد.

چشم انداز و بهبود بلند مدت

مسمومیت با خون می تواند یک بیماری کشنده باشد. شوک سپتیک 50 درصد مرگ و میر دارد. حتی اگر درمان موفقیت آمیز باشد، سپسیس می تواند به آسیب دائمی منجر شود. خطر ابتلا به عفونت در آینده نیز ممکن است بیشتر باشد.

هرچه دقیق تر برنامه درمانی پزشک خود را دنبال کنید، شانس بهبودی کامل بیشتر خواهد بود. درمان زودرس و تهاجمی در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان احتمال زنده ماندن از سپسیس را افزایش می دهد. اکثر افراد می توانند از عفونت خفیف و بدون هیچ عارضه ی پایدار بهبود یابند. با مراقبت مناسب، در کمتر از یک یا دو هفته می توانید احساس بهتری داشته باشید.

اگر از سپسیس شدید جان سالم به در ببرید، در معرض خطر ایجاد عوارض جدی هستید. برخی از عوارض جانبی طولانی مدت سپسیس عبارتند از:

  • لخته شدن خون احتمالی
  • نارسایی عضو، نیاز به عمل جراحی یا اقدامات حیاتی است
  • مرگ بافتی (گانگرن)، نیاز به برداشتن بافت آسیب دیده یا احتمالاً قطع عضو دارد

پیشگیری

بهترین راه پیشگیری از مسمومیت خون، درمان و پیشگیری از عفونت است. همچنین مهم است که با تمیز کردن و باند زدن صحیح، از ابتلا به هرگونه زخم باز جلوگیری شود.

اگر جراحی کرده باشید، احتمالاً پزشک برای جلوگیری از عفونت ها یک آنتی بیوتیک برای شما تجویز می کند. اگر مستعد عفونت هستید از رفتن به مکان هایی که احتمالاً با باکتری، ویروس یا قارچ روبرو می شوید خودداری کنید.

نویسنده و مترجم: دکتر سارا فرخی مشاور ژنتیک

Leave A Comment