تأثیر استرس بر بدن
تأثیر استرس بر بدن شما در ارگان ها و سیستم های مختلف بدن مشهود خواهد بود. شما در ترافیک مانده اید و برای یک جلسه مهم دیرتان شده و گذر زمان را با دقت بررسی می کنید. هیپوتالاموس شما، یک برج کنترل کوچک در مغز شما، تصمیم به ارسال دستوری دارد: هورمون های استرس را آزاد کنید! این هورمون های استرس همان مواردی هستند که واکنش “ستیز یا گریز” بدن شما را تحریک می کنند. تپش قلب شما شدید می شود، نفس شما تندتر می شود و عضلات آماده عمل می شوند. این واکنش برای محافظت از بدن در مواقع اضطراری با آماده سازی سریع واکنش برای شما در نظر گرفته شده است. اما وقتی واکنش استرس در بدن ایجاد می شود، روز به روز، می تواند سلامتی شما را در معرض خطر جدی قرار دهد.
استرس یک واکنش جسمی و روحی طبیعی و از تجربیات زندگی است. همه افراد گاه به گاه استرس را تجربه می کنند. هر بخشی از مسئولیت های روزمره از کار و خانواده گرفته تا وقایع جدی در زندگی، مانند قرار گرفتن در شرایط جدید، جنگ یا مرگ یک دوست عزیز می تواند باعث استرس شود. برای شرایط فوری و کوتاه مدت، تاثیر استرس بر بدن شما می تواند برای سلامتی شما مفید باشد و می تواند به شما در مقابله با شرایط بالقوه جدی کمک کند. بدن شما با آزاد کردن هورمونی که باعث افزایش ضربان قلب و تنفس شما می شود، به استرس پاسخ می دهد و عضلات را برای پاسخ آماده می کند.
با این وجود اگر پاسخ استرس شما متوقف نشود و این میزان استرس بسیار طولانی تر از حد لازم باقی بماند، می تواند بر سلامتی شما تاثیر بگذارد. استرس مزمن می تواند علائم مختلفی ایجاد کند و بر سلامت عمومی شما تأثیر بگذارد. علائم استرس مزمن شامل موارد زیر است:
- تحریک پذیری
- اضطراب
- افسردگی
- سردردها
- بیخوابی
تغییرات ارگان ها تحت تأثیر استرس بر بدن
سیستم عصبی و غدد درون ریز مرکزی
سیستم عصبی مرکزی شما (CNS) مسئول پاسخ “ستیز یا گریز” شما است. در مغز شما، هیپوتالاموس به غدد فوق کلیوی می گوید هورمون های استرس یعنی آدرنالین و کورتیزول را آزاد کنید. این هورمون ها ضربان قلب شما را افزایش می دهند و با شتاب خون به مناطقی که بیشترین میزان نیاز به آن در مواقع اضطراری وجود دارد مانند عضلات، قلب و سایر ارگان های مهم، پمپاژ می شود.
وقتی ترس ایجاد شده از بین رفت، هیپوتالاموس باید به همه سیستم ها بگوید که به حالت عادی برگردند. اگر CNS نتواند به حالت عادی برگردد، یا اگر شرایط استرس زا از بین نرود، پاسخ ادامه خواهد یافت.
استرس مزمن همچنین عاملی در رفتارهایی مانند پرخوری یا بی اشتهایی، مصرف الکل یا مواد مخدر و ترک اجتماع است.
دستگاه های تنفسی و قلبی عروقی
هورمون های استرس بر سیستم تنفسی و قلبی عروقی شما تأثیر می گذارند. در حین پاسخ به استرس، شما در تلاش برای تسریع توزیع خون غنی از اکسیژن به بدن خود، سریع تر نفس می کشید. اگر از قبل مشکل تنفسی مانند آسم یا آمفیزم دارید، استرس می تواند تنفس را سخت تر کند.
تحت استرس، قلب شما نیز سریع تر پمپاژ می کند. هورمون های استرس باعث می شوند رگ های خونی شما منقبض شده و اکسیژن بیشتری به عضلات شما منحرف شود، بنابراین قدرت بیشتری برای اقدام خواهید داشت. همچنین باعث افزایش فشار خون شما می شود.
در نتیجه، استرس مکرر یا مزمن باعث می شود قلب شما خیلی طولانی کار کند. وقتی فشار خون شما بالا می رود، خطرات ناشی از سکته مغزی یا حمله قلبی را نیز به همراه دارد.
دستگاه گوارش
تحت استرس، کبد شما قند خون اضافی (گلوکز) تولید می کند تا انرژی بیشتری به شما دهد. اگر در معرض استرس مزمن هستید، ممکن است بدن شما نتواند با این افزایش اضافی گلوکز کنار بیاید. استرس مزمن ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد.
ترشح زیاد هورمون ها، تنفس سریع و افزایش ضربان قلب نیز می تواند دستگاه گوارش شما را مختل کند. به احتمال زیاد به دلیل افزایش اسید معده، سوزش سر دل یا ریفلاکس اسید دارید. استرس باعث ایجاد زخم نمی شود (باکتری به نام H. پیلوری اغلب عامل زخم معده است)، اما می تواند خطر بروز آن را افزایش دهد یا موجب تشدید آسیب زخم های موجود شود.
استرس همچنین می تواند بر نحوه حرکت غذا در بدن شما تأثیر بگذارد و منجر به اسهال یا یبوست شود. همچنین ممکن است حالت تهوع، استفراغ یا درد معده را تجربه کنید.
سیستم عضلانی
ماهیچه های شما هنگام استرس، برای محافظت از آسیب در برابر صدمات تنش دارند. آن ها به طور معمول بعد از یک دور فعالیت دوباره آزاد می شوند، اما اگر دائماً تحت استرس هستید، ممکن است ماهیچه های شما شل نشوند. عضلات منقبض باعث سردرد، درد پشت و شانه و درد بدن می شوند. با گذشت زمان، این می تواند یک چرخه ناسالم را در بدن شما ایجاد کند، زیرا شما ورزش را متوقف می کنید و برای تسکین به داروهای ضد درد مراجعه می کنید.
فعالیت جنسی و سیستم تولید مثل
استرس هم برای بدن و هم برای ذهن خسته کننده است. از دست دادن میل جنسی در شرایط استرس غیر معمول نیست. در حالی که استرس کوتاه مدت ممکن است باعث شود مردان بیشتر از قبل تستوسترون یا همان هورمون مردانه تولید کنند، این تأثیر دوام ندارد.
اگر استرس برای مدت طولانی ادامه یابد، سطح تستوسترون یک انسان می تواند شروع به کاهش کند. این امر می تواند در تولید اسپرم اختلال ایجاد کند و باعث اختلال در نعوظ یا ناتوانی جنسی شود. استرس مزمن همچنین ممکن است خطر ابتلا به عفونت در اندام تولید مثلی مردان مانند پروستات و بیضه را افزایش دهد.
برای زنان، استرس می تواند بر چرخه قاعدگی تأثیر بگذارد و به دوره های نامنظم، سنگین تر یا دردناک تر منجر شود. استرس مزمن همچنین می تواند علائم جسمی یائسگی را شدیدتر کند.
سیستم ایمنی
استرس سیستم ایمنی بدن را تحریک می کند، که می تواند یک مزیت برای شرایط فوری باشد. این تحریک می تواند در جلوگیری از عفونت و بهبود زخم ها به شما کمک کند. اما با گذشت زمان، هورمون های استرس سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و واکنش بدن شما به مهاجمان خارجی را کاهش می دهد. افراد تحت استرس مزمن مستعد ابتلا به بیماری های ویروسی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی و همچنین سایر عفونت ها هستند. استرس همچنین می تواند مدت زمان لازم برای بهبودی شما در بیماری یا آسیب را افزایش دهد.
