بررسی دی ان ای جنین از طریق خون مادر چگونه امکانپذیر است؟
در چند سال اخیر بررسی دی ان ای جنین از طریق خون مادر به یکی از مهم ترین روش های بررسی سلامتی جنین در بارداری تبدیل شده است، زیرا به پزشکان این امکان را می دهد تا چندین عارضه مهم و خطرساز در بارداری را قبل از وخیم شدن اوضاع پیش بینی کنند. در ابتدا تمرکز اصلی این آزمایشات بر تعیین خطر ابتلای جنین به تریزومی های 21، 18 و 13 بود و همین موضوع باعث شد که تست های مربوطه پیشرفت کنند تا جاییکه امروزه حدود نیمی از نقایص شدید جنین را می توان با این آزمایشات تشخیص داد.
اهمیت انجام آزمایش دی ان ای بر روی جنین چیست؟
با بررسی دی ان ای جنین از طریق خون مادر می توان وجود عارضه های مختلفی همچون سندروم داون (تریزومی 21)، سندروم پاتائو (تریزومی 13)، سندروم ادواردز (تریزومی 18)، سندروم ترنز (مونوزومی X در دختران)، سندروم کلاین فلتر در پسران، خطرات پره اکلامپسی، عقب ماندگی رشد و زایمان زودرس را تعیین کرد. در حال حاضر مداخلات و درمان های مختلفی برای درمان بسیاری از این مشکلات در افرادی که در معرض خطرات خاص قرار دارند، در دسترس هستند.
بررسی DNA جنین از طریق خون مادر
علاوه بر تعیین وجود یا عدم وجود بیماری و اختلالات ذکر شده در بالا در جنین، بررسی دی ان ای جنین از طریق خون مادر می تواند کاربردهای دیگری نیز داشته باشد. به طور کلی DNA جنین برای استفاده در تست های زیر به کار گرفته می شوند:
- آزمایش NIPT: یا آزمایش سلفری (یا cffDNA) در واقع به منظور DNA جنینی است که آزادانه در خون مادر گردش می کند. در اوایل هفته دوم بارداری، یک جریان دو طرفه از سلول ها و DNA بین جنین و مادر به راه می افتد. این سلول های حاوی DNA از جنین از جفت عبور کرده و وارد گردش خون مادر می شوند، در حالی که سلول های مادر در جهت مخالف عبور کرده و به گردش خون جنین منتقل می شوند. پزشکان از این DNA برای بررسی برخی اختلالات استفاده می کنند و از نمونه خون مادر با رگ گیری بازویی یاری می گیرند. تجزیه و تحلیل cffDNA یک روش تشخیصی غیر تهاجمی قبل از تولد است که اغلب برای مادران باردار در سنین بالا یا افرادی که نتایج غربالگری های بارداریشان “پرخطر” گزارش شده است تجویز می شود. همچنین از این طریق می توان به جنسیت جنین نیز پی برد.
- آزمایش Paternity: به این تست “آزمایش اُبُوَت” یا پدر شدگی نیز می گویند. این آزمایش شامل گرفتن نمونه خون از پدر و مادر مورد ادعا برای انجام تجزیه و تحلیل سلول های جنینی است. پزشکان در این تست، پروفایل و مشخصات ژنتیکی سلول های جنینی موجود در جریان خون مادر را با خون پدر مقایسه می کنند و در نهایت تعیین می کنند که والد جنین هست یا خیر. خوب است بدانید که نتیجه حاصل از این تست بیش از 99 درصد دقت دارد.
مترجم: سارا فرخی
