سقط جنین یکی از عوارضی است که برای هر خانمی ممکن است اتفاق بیافتد و اغلب اوقات نمی‌توان مانع رخداد آن شد. بر اساس یک تجزیه و تحلیل علمی و معتبر، این احتمال وجود دارد که از هر 4 خانم، 1 نفر در طول سال‌های باروری خود دچار سقط جنین شود. هنگامی که سقط جنین توسط یک متخصص پزشکی انجام شود، یک روش بی خطر است و عوارض نسبتاً کمی دارد. با این حال، مردم باید آگاه باشند که پس از آن هم از نظر جسمی و هم از نظر ذهنی چه انتظاراتی باید داشته باشند. مجله پزشکی آزمایشگاه ژنتیک سیتوژنوم در این مقاله سعی دارد به بررسی مراقبت های بعد سقط جنین بپردازد و توضیح دهد که چگونه از خودتان باید مراقبت کنید و چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمایید.
مراقبت های بعد سقط جنین و اقدامات لازم
مراقبت‌های بعد از سقط جنین معمولا برای همه یکسان است با این حال بستگی به سن بارداری نیز دارد. همان طور که در مقالات قبل گفتیم سقط جنین شامل دو نوع سقط با دارو و سقط جراحی می باشد (سقط انتخابی) و گاهی برخی مادران دچار سقط جنین خودبخودی می‌شوند. هر کدام از این انواع سقط در شرایط خاص رخ می‌دهند و در هر دو روش مهم است که تحت نظر پزشک باشید و مراقبت‌های صحیح را دریافت کنید. در حالت کلی سقط جنین‌هایی که تحت مراقبت یک متخصص انجام می‌شوند، معمولاً یک روش ایمن و بدون عارضه هستند. با این حال، بسیاری از خانم‌ها برخی از عوارض جانبی را تجربه می‌کنند، از جمله:
- خونریزی واژینال بعد از سقط جنین: برخی از خانم‌ها هیچ خونریزی را تجربه نمی‌کنند و برخی دیگر ممکن است خونریزی داشته باشند که از 2 تا 6 هفته طول می‌کشد. این خونریزی ممکن است بصورت لکه دار، قهوه ای تیره و شامل لخته باشد. غالباً در چند روز اول بلافاصله پس از سقط، خونریزی اتفاق نمی‌افتد با این حال بعد از تغییرات هورمونی که ایجاد می‌شود ممکن است خونریزی شدید به اندازه یک پریود (در روز سوم یا پنجم قاعدگی) رخ دهد. خونریزی مداوم شدید به معنای عوض کردن 2 پد در یک ساعت یا خونریزی شدید به مدت 12 ساعت یا بیشتر است. این ممکن است نشانه‌ای از عوارض سقط باشد. به عنوان یکی از مراقبت‌های بعد سقط جنین اگر خونریزی شدید داشتید می‌توانید ماساژ عمیق رحم را به مدت 10 دقیقه شروع کنید، ایبوپروفن مصرف نمایید، از کمپرس گرم کننده استفاده کرده و فعالیت را کاهش دهید.
- درد و گرفتگی عضلات: گرفتگی عضلات به ویژه در ناحیه شکم و لگن طبیعی است و برای بازگشت رحم به اندازه خود طی دوران غیربارداری ضروری است. این عارضه در چند روز اول ممکن است گهگاهی مانند دردهای قاعدگی و گرفتگی‌های عضلانی بروز کند. همچنین این گرفتگی ممکن است همراه با خونریزی و دفع لخته به ویژه در روز سوم تا پنجم بعد از سقط باشد. این دردها را باید با ایبوپروفن، گرما و استراحت برطرف کنید.
- تب: ممکن است به دلیل فعل و انفعالاتی که در بدنتان در حال انجام است، دچار تب بالای 37 درجه و گاهاً همراه با لرز شوید.
- تغییر احساسات: مادرانی که دچار سقط جنین شده‌اند ممکن است در این دوران تغییرات احساسی را تجربه کنند. احساس آرامش، غم، شادی یا افسردگی در مادر طی این دوره رایج است و ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی که پس از سقط جنین رخ می دهد، قوی باشد. سعی کنید آرامش را بر خانه حاکم کنید؛ مطمئن باشید که بیشتر این تغییرات احساسی زیاد دوام نمی‌آورند.
- حالت تهوع: در بیشتر موارد مادران ممکن است دچار حالت تهوع و حتی استفراغ بشوند که در اثر تغییرات بدن است و باید تحت نظر پزشک برای آن دارو مصرف کرد.
برای آشنایی با انواع روش‌های سقط جنین روی لینک زیر کلیک کنید:
رابطه جنسی بعد از سقط جنین
پس از هر دو نوع روش سقط جنین، به طور معمول توصیه می‌شود که برای برقراری رابطه جنسی عجله نکنید و حداقل دو هفته صبر کنید. این پرهیز، خطر ابتلا به عفونت را در خانم کاهش می‌دهد و بخش مهمی از مراقبت‌های بعد سقط جنین به شمار می‌رود. با پزشک خود در مورد زمان شروع رابطه جنسی صحبت کنید و از او بپرسید چه اقداماتی را می‌توانید برای جلوگیری از بارداری انجام دهید. توصیه اکید این است که حداقل 3 ماه بعد از سقط باردار نشوید.
پیشگیری از عفونت
از جمله مهم‌ترین مراقبت‌های بعد سقط جنین ، پیشگیری کردن از عفونت است که می‌تواند به شدت سلامتی خانم را تحت تاثیر قرار دهد. عفونت در رحم و لوله‌های فالوپ شایع‌ترین عارضه بعد از سقط جنین است. علائم این نوع عفونت عبارت است از:
- تب بالای 37 درجه سانتی گراد
- درد شکم
- ترشحات بدبو
- گرفتگی عضلات
اگر احساس تب دارید، دمای بدن خود را دو بار در روز به مدت 48 ساعت اندازه بگیرید. اگر تب‌تان 38 درجه بود یا در طی 12 ساعت افزایش دما داشتید، حتما به پزشک مراجعه کنید. سعی کنید قبل از شروع این عارضه آنتی بیوتیک تجویز شده توسط پزشکتان را تا زمانی که توصیه شده است مصرف کنید.
نکات مربوط به مراقبت های بعد سقط جنین
پس از سقط جنین، پزشک یا بیمارستان دستورالعمل‌های خاص مراقبت‌های بعد سقط جنین را به شما ارائه می‌دهد. گاهی اوقات این برای کاهش عوارض جانبی ناخوشایند کافی نیست! به منظور کاهش عوارض جانبی و افزایش راحتی بعد از سقط جنین، می‌توانید از تکنیک‌های مراقبتی که آزمایشگاه تخصصی سیتوژنوم برایتان مهیا کرده است استفاده نمایید:
- از کیسه آب گرم استفاده کنید، که می‌تواند گرفتگی و درد را تسکین دهد.
- هیدراته بمانید و مایعات (به ویژه آب) مصرف کنید، به خصوص اگر استفراغ یا اسهال دارید.
- حمایت عاطفی داشته باشید، زیرا بعضی از خانم ها از تغییرات شدید هورمونی دچار تغییرات عاطفی می شوند.
- در صورت امکان، برای یک یا دو روز استراحت مطلق برنامه ریزی کنید تا بتوانید به راحتی در خانه خود استراحت کرده و بهبود یابید.
- برای کاهش گرفتگی و درد از داروهایی مانند ایبوپروفن یا هر آنچه که پزشکتان تجویز کرده استفاده کنید.
- شکم خود را در محل گرفتگی عضلات ماساژ دهید.
- برای از بین بردن حساسیت در سینه‌ها از یک سوتین تنگ استفاده کنید.
پیشگیری از بارداری بعد از سقط جنین
بدن خانم بلافاصله پس از سقط جنین می‌تواند مجدد باردار شود، بنابراین برای جلوگیری از بروز آن باید فوراً از روش‌های جلوگیری از بارداری استفاده کنید. اگر نمی‌توانید بلافاصله پس از سقط جنین پیشگیری از بارداری را شروع کنید یا فراموش کرده‌اید، فعلا رابطه جنسی نداشته باشید و برای شروع آن حتما با پزشک خود مشورت کنید.
مراقبت‌های دیگر
یکی از نکات مهم مراقبت‌های بعد سقط جنین پیشگیری از بروز عفونت می باشد. در این راستا بهداشت فردی را به خوبی رعایت کرده و از رابطه جنسی زودهنگام پرهیز نمایید. همچنین داروهای تجویز شده توسط پزشک را به موقع مصرف کرده و پیگیری های بعد از سقط را نیز در موعد مقرر انجام دهید. برای کاهش احتمال عفونت، به مدت 2 هفته باید از موارد زیر اجتناب کنید:
- استفاده از تامپون
- داشتن رابطه جنسی همراه با دخول
- فرو کردن هر چیزی در واژن
- استفاده از استخرهای شنا
- استفاده از عطر یا شامپوهای عطری در وان حمام یا حین دوش گرفتن
مترجم: سارا فرخی مشاور ژنتیک
