رعایت دستورالعمل‌ها و مراقبت‌های بعد از آمنیوسنتز موجب تضمین سلامتی هرچه بیشتر جنین و مادر می‌شود. آمنیوسنتز یکی از آزمایش‌های تشخیصی پزشکی است که برای بررسی جنین از بابت برخی اختلالات ژنتیکی قبل از به دنیا آمدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. در طی آمنیوسنتز، یک پزشک آموزش دیده با استفاده از دستگاه‌های سونوگرافی و یک سوزن نمونه گیری مخصوص، مقداری از آب کیسه آب (نمونه مایع آمنیون) را برمی‌دارد و برای آزمایشگاه ارسال می‌کند. این نمونه گیری در 99% مواقع کاملاً بدون خطر است و متاسفانه تبلیغات منفی زیادی در مورد آن وجود دارد که همگی بدون اساس علمی هستند. با وجود امن بودن این تکنیک لازم است که مراقبت‌هایی را بعد از آن داشته باشید که مجله پزشکی آزمایشگاه ژنتیک سیتوژنوم به شرح آن‌ها می‌پردازد.
طریقه انجام آزمایش آمنیوسنتز
در هفته‌های ۱۵ تا ۲۱ بارداری آزمایش آمنیوسنتز برای مادرانی که شرایط ویژه‌ای داشته باشند انجام می‌شود. در هنگام انجام این نمونه گیری، پزشک با کمک مانیتور سونوگرافی وضعیت جنین در رحم و همچنین مایع امنیوتیک را مشاهده می‌کند. بعد از انجام بررسی‌های لازم، با کمک سوزن باریکی که از شکم به درون رحم مادر داخل می‌شود حدود ۲۰ میلی لیتر از مایع آمنیوتیک را برای آزمایشات و بررسی‌های ژنتیکی بیرون می‌کشد.
خوب است بدانید که برای انجام این آزمایش تنها چند دقیقه وقت لازم است و برخلاف تصور عموم هیچ گونه صدمه و آسیبی متوجه مادر و جنین نخواهد بود. با کمک مایع آمنیوتیک که حاوی ماده ژنتیکی جنین است می‌توان تمام بررسی‌های مورد نیاز را برای اختلالات ژنتیکی انجام داد. غالباً از آمنیوسنتز برای تشخیص ناهنجاری‌های کروموزومی (مانند سندروم داون، ترنر، پاتائو، ادواردز، کلاین فلتر و..) استفاده می‌شود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد تست آمنیوسنتز روی لینک زیر کلیک کنید:
مراقبت‌های بعد از آمنیوسنتز
مادر و جنین برای مدتی پس از نمونه گیری تحت نظر خواهند بود. پزشک علائم حیاتی مادر و ضربان قلب جنین را به طور منظم به مدت یک ساعت یا بیشتر بررسی می‌کند تا جایی که مطمئن شود هیچ خطری آن‌ها را تهدید نمی‌کند. مراقبت خاصی معمولا نیاز نیست و مادر بعد از 1 الی چند ساعت از مرکز مرخص می‌شود. با این اوصاف، بعد از انجام این نمونه گیری ممکن است که مادران کمی احساس ضعف و تهوع داشته باشند که طبیعی است. مراقبت‌های بعد از آمنیوسنتز که ممکن است پزشکان توصیه کنند عبارت هستند از:
- عدم انجام فعالیت جنسی به مدت 48 ساعت
- پس از انجام آزمایش، در خانه استراحت کنید
- به مدت 24 ساعت یا طبق دستور پزشک خود از انجام فعالیت‌های شدید خودداری نمایید
- از دولا شدن و بلند کردن اجسام سنگین به مدت 48 ساعت پرهیز نمایید
آیا آمنیوسنتز موجب سقط جنین می‌شود؟
گذشته از مراقبت‌های بعد از آمنیوسنتز ، یکی از سوالات پرتکرار از سمت والدین این است که آیا آمنیوسنتز موجب سقط جنین می‌شود؟ ما درک می‌کنیم که نحوه انجام این نمونه گیری کمی استرس آور است و تبلغات منفی زیادی را در مورد این تکنیک خوانده‌اید! اما با اطمینان به شما می‌گوییم که این روش برخلاف نحوه انجامش، بسیار امن است و 99% موارد آن بدون بوجود آمدن کوچک‌ترین مشکلی پس از نقاهت با موفقیت به پایان رسیده است. طبق مقالات منتشر شده در مجله بسیار معتبر زنان و زایمان امریکا در سال 2021، خطر سقط جنین پس از آمنیوسنتز در سه ماهه دوم بارداری کمتر از 1 درصد در نظر گرفته می‌شود. این خطر فقط کمی بیشتر از خطر طبیعی سقط جنین بدون انجام آمنیوسنتز در هر بارداری است.
مترجم و نویسنده: سارا فرخی مشاور ژنتیک
