آزمایش STR و تشخیص هویت

آزمایش STR

حدود 8 میلیارد انسان بر روی کره زمین زندگی می‌کنند که هرکدام باهم تفاوت‌های زیادی دارند؛ در عین حال بسیاری از این افراد با یکدیگر نسبت خویشاوندی دارند و خودشان از این موضوع بی‌خبرند. همیشه یکی از دغدغه‌های دانشمندان فعال در زمینه ژنتیک و زیست شناسی این بوده که آیا امکان دارد که از طریقی بتوانند روابط خویشاوندی بین مردم را با دقت بالا انجام دهند یا خیر؟ همین موضوع سبب ایجاد انگیزه در آن‌ها شد و تلاش‌ها برای یافتن عاملی مطمئن برای پیگیری اجداد مشترک بین مردم دنیا آغاز گشت. ثمره تلاش‌های بی‌وقفه پزشکان یافتن فاکتورهای زیستی بود که از طریق آن‌ها می‌توانستند با اطمینان اعلام کنند دو یا چند نفر با یکدیگر نسبت خویشاوندی دارند یا نه. یکی از پرکاربردترین و مطمئن‌ترین این تست‌ها آزمایش STR نام دارد که آزمایشگاه تخصصی ژنتیک پزشکی سیتوژنوم در این مقاله قصد دارد در مورد آن اطلاعات کاملی را در اختیارتان قرار دهد.

آزمایش STR چیست؟

همه انسان‌ها دارای ماده ژنتیکی هستند که شامل DNA است؛ نکته جالب این است که اطلاعات موجود در DNA انسان‌ها نسبت به یکدیگر بیش تر از 99.9% شباهت دارد. اما درصد کمی از این ماده متفاوت است و همین اختلاف موجب گستردگی بی‌حد و حصر صفات و ویژگی‌های انسانی شده است. آزمایش STR (short tandem repeat) یک آزمایش متداول زیست ‌شناسی مولکولی است که برای بررسی چند شکلی‌های STR موجود در جایگاه‌‌های خاص DNA استفاده می‌شود. یک میکروستلایت یا ریزماهواره طولی برابر 2 تا 7 جفت باز دارد و خوب است بدانید که تعداد این تکرارها در افراد متفاوت است و همین ویژگی STR ها را برای اهداف تعیین هویت انسانی مؤثر و کاربردی می ‌سازد. در واقع تفاوت تعداد تکرارهای این چندشکلی‌ها موجب تفاوت بین انسان‌ها می‌شود.

موارد انجام تست STR

آزمایش STR کاربردهای زیادی در زمینه هویت شناسی قانونی و تعیین روابط خویشاوندی دارد. برخی از کاربردهای مهم این تست در ذیل آورده شده است:

1. تعیین رابطه پدر- فرزندی (با نام تست ابوت یا پترنیتی نیز شناخته می‌شود)
2. تعیین رابطه مادر- فرزندی
3. تعیین هویت جنین
4. تعیین رابطه بین اعضای فامیل
5. تعیین همسان بودن یا نبودن دوقلوها
6. شناسایی اجساد باقی مانده از صحنه قتل یا تصادف
7. شناسایی شهدا
8. شناسایی مجرمان

تشخیص پدر واقعی جنین قبل از تولد چگونه امکانپذیر است؟

آمادگی های لازم برای STR

برای انجام آزمایش STR نیازی به آمادگی قبلی خاصی مانند ناشتایی نیست زیرا غذا و فاکتورهای محیطی تاثیری بر اطلاعات موجود در DNA فرد ندارند. متقاضیان این روش می‌توانند از طریق هر نوع نمونه زیستی تحت بررسی قرار بگیرند. از جمله نمونه‌هایی که می‌توان از طریق آن‌ها آزمایش اس تی آر را انجام داد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. خون (رایج ترین نمونه)
2. مو
3. پوست
4. مایع منی
5. لکه خشک شده خون بر روی لباس یا سطوح
6. تکه‌ای از گوشت بدن
7. بقایای استخوانی (هرچند فاسد و متلاشی شده)
8. آب کیسه آمنیوتیک جنین

کلام آخر

تجزیه و تحلیل STR یک رویکرد آموزنده برای شناسایی ژنتیکی افراد و تفکیک آن‌ها از یکدیگر است. آزمایش STR معمولاً با آزمایش DNA در آزمایشگاه‌های پزشکی قانونی به منظور شناسایی مجرمان یا افراد مجهلول الهویت و تعیین پدر یا یافتن افراد گمشده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش از بین دیگر متدهای تشخیص هویت از دقت بالاتری برخوردار است و مزیت مهم آن نسبت به دیگر تست ها این است که می‌توان از نمونه‌های مختلف استفاده کرد.

مشاوره ژنتیک رایگان قبل از انجام آزمایش STR در آزمایشگاه سیتوژنوم

آزمایشگاه تخصصی ژنتیک سیتوژنوم واقع در شهر تهران به منظور آسایش و راحتی شما هموطنان عزیز اقدام به ارائه مشاوره ژنتیک رایگان آن هم به صورت غیر حضوری نموده است. هدف ما از ارائه مشاوره ژنتیک رایگان افزایش آگاهی مردم و یافتن بهترین راهکار با کمترین میزان هزینه و صرف زمان است. شما عزیزان در صورت تمایل به دریافت مشاوره ژنتیک در مورد تست ها و مشکلات ژنتیکی می‌توانید از طریق لینک زیر به طور کاملا رایگان با ما در تماس باشید. لازم به ذکر است که درحال حاضر تست ابوت یا پدر و فرزندی در آزمایشگاه سیتوژنوم انجام نمی‌شود.

نویسنده و مترجم: دکتر سارا فرخی مشاور ژنتیک