بیماری صرع چیست؟ آیا این بیماری ارثی است؟
بیماری صرع نوعی اختلال مزمن است که باعث تشنج های ناگهانی و مکرر می شود. تشنج یک حمله ناگهانی ناشی از فعالیت الکتریکی در مغز است.
دو نوع تشنج اصلی وجود دارد. تشنج های کلی روی کل مغز تأثیر می گذارد. تشنج های کانونی یا جزئی فقط روی یک قسمت از مغز تأثیر می گذارند.
تشخیص تشنج خفیف ممکن است دشوار باشد. این حالت می تواند چند ثانیه طول بکشد که در طی آن شما آگاهی کافی ندارید.
تشنج شدیدتر می تواند باعث اسپاسم و کشیدگی عضلانی غیرقابل کنترل شود و از چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد. در طی تشنج شدید، برخی از افراد گیج می شوند یا از هوش می روند. پس از آن شما ممکن است هیچ خاطره ای از وقوع آن نداشته باشید.
دلایل مختلفی برای تشنج وجود دارد. شامل:
- تب شدید
- ضربه به سر
- افت قند خون
- ترک الکل
صرع یک بیماری عصبی نسبتاً شایع است که 65 میلیون نفر در سراسر جهان را مبتلا می کند. در ایالات متحده، حدود 3 میلیون نفر به آن مبتلا هستند.
هر کسی می تواند به بیماری صرع مبتلا شود، اما در کودکان خردسال و بزرگسالان بیشتر دیده می شود. در مردان کمی بیشتر از زنان است.
هیچ درمانی برای صرع وجود ندارد، اما این اختلال را می توان با دارو و سایر راهکارها کنترل کرد.
علائم بیماری صرع چیست؟
تشنج نشانه اصلی بیماری صرع است. علائم از فردی به فرد دیگر و با توجه به نوع تشنج متفاوت است.
تشنج کانونی (جزئی)
تشنج جزئی ساده شامل از دست دادن هوشیاری نیست. علائم شامل:
- تغییراتی در حس چشایی، بویایی، بینایی، شنوایی یا لمس
- سرگیجه
- سوزن سوزن شدن و انقباض اندام ها
تشنج های پیچیده جزئی شامل از دست دادن آگاهی یا هوشیاری است. علائم دیگر عبارتند از:
- عدم پاسخگویی
- انجام حرکات تکراری
- تشنج عمومی
تشنج کلی
تشنج های کلی کل مغز را درگیر می کنند. شش نوع دارد:
تشنج خفیف، این نوع باعث خیره شدن نگاه می شود. این نوع تشنج همچنین ممکن است باعث حرکات تکراری مانند لب زدن یا چشمک زدن شود. همچنین آگاهی از بین می رود.
تشنج های قوی باعث سفتی عضلات می شوند.
تشنج آتونیک منجر به از دست دادن کنترل عضلات می شود و باعث می شود فرد ناگهان زمین بخورد.
تشنج کلونیک با حرکات مکرر و تند عضلانی صورت، گردن و بازوها مشخص می شود.
تشنج های میوکلونیک باعث پیچ خوردگی سریع خود به خود بازوها و پاها می شود.
تشنج های تونیک کلونیک قبلاً “تشنج های گراند مال” نامیده می شد. علائم شامل:
- سفت شدن بدن
- تکان های شدید
- از دست دادن کنترل مثانه یا روده
- گاز گرفتن زبان
- از دست دادن هوشیاری
به دنبال تشنج، ممکن است به یاد نداشته باشید که چه اتفاقی رخ داد یا ممکن است برای چند ساعت کمی احساس ناخوشی کنید.
چه چیزی باعث تشنج در بیماری صرع می شود؟
برخی از افراد قادر به شناسایی موارد یا شرایطی هستند که می توانند باعث تشنج شوند.
چند مورد از محرک های معمول گزارش شده عبارتند از:
- کمبود خواب
- بیماری یا تب
- فشار عصبی
- چراغ های پرنوریا چراغ چشمک زن
- کافئین، الکل و برخی داروها
- حذف وعده های غذایی، پرخوری یا مواد غذایی خاص
شناسایی عوامل محرک همیشه آسان نیست. معمولا یک اتفاق خاص به تنهایی منجر به تشنج نمی شود و اغلب ترکیبی از عواملی باعث تشنج می شود.
یک راه خوب برای یافتن عوامل محرک بیماری صرع، داشتن یک دفترچه حملات تشنج است. بعد از هر حمله، موارد زیر را یادداشت کنید:
- روز و ساعت
- چه فعالیتی داشتید
- آنچه در اطراف شما اتفاق می افتاد
- مناظر، بوها یا صداهای غیرمعمول
- عوامل استرس زا غیرمعمول
- چه چیزی می خوردید یا چه مدت از خوردن شما گذشته است
- میزان خستگی شما و اینکه شب قبل چقدر خوابیدید
شما همچنین می توانید از ژورنال تشنج خود برای تعیین تأثیر داروهای خود استفاده کنید. به احساس خود دقیقاً قبل و درست پس از تشنج و هرگونه عوارض جانبی توجه کنید.
هنگام مراجعه به پزشک دفترچه خود را به همراه داشته باشید. این ممکن است در تنظیم داروها یا بررسی سایر روش های درمانی مفید باشد.
آیا بیماری صرع ارثی است؟
ممکن است حدود 500 ژن وجود داشته باشد که مربوط به صرع هستند. ژنتیک همچنین ممکن است “آستانه تشنج” طبیعی برای شما فراهم کند. اگر آستانه تشنج کمی دارید، در برابر عوامل تشنج آسیب پذیرتر هستید. آستانه بالاتر به این معنی است که شما کمتر دچار تشنج می شوید.
صرع گاهی در خانواده ها به صورت ارثی وجود دارد. هنوز هم خطر به ارث بردن این بیماری نسبتاً کم است. اکثر والدین مبتلا به بیماری صرع فرزندان صرعی ندارند.
به طور کلی، خطر ابتلا به صرع تا سن 20 سالگی حدود 1 درصد یا از هر 100 نفر 1 نفر است. اگر پدر یا مادری مبتلا به بیماری صرع ارثی دارید، خطر ابتلا به این بیماری در شما بین 2 تا 5 درصد افزایش می یابد.
اگر والدین شما به علت دیگری مانند سکته مغزی یا آسیب مغزی صرع دارند، بر احتمال ابتلا به صرع شما تأثیر نمی گذارد.
برخی موارد نادر، مانند سل اسکلروزیس و نوروفیبروماتوز، می توانند باعث تشنج شوند. این شرایطی است که می تواند در خانواده ها وجود داشته باشد.
صرع بر توانایی شما در بچه دار شدن تأثیر نمی گذارد. اما برخی از داروهای صرع می توانند روی نوزاد متولد شده شما تأثیر بگذارند. مصرف داروهای خود را قطع نکنید، اما قبل از بارداری یا به محض اطلاع از بارداری با پزشک خود صحبت کنید.
اگر مبتلا به بیماری صرع هستید و نگران تشکیل خانواده هستید، تنظیم یک جلسه مشاوره با یک مشاور ژنتیک را در نظر بگیرید.
