درمان مننژیت و بررسی عوارض آن

درمان مننژیت به چه صورت است؟

درمان مننژیت شما با توجه به علت آن تعیین می شود. مننژیت باکتریایی نیاز به بستری فوری در بیمارستان دارد. تشخیص و درمان به موقع از آسیب مغزی و مرگ جلوگیری می کند. مننژیت باکتریایی با آنتی بیوتیک های داخل وریدی درمان می شود. نوع آنتی بیوتیک بستگی به باکتری های درگیر دارد.

درمان مننژیت قارچی با عوامل ضد قارچی انجام می شود.

درمان مننژیت انگلی ممکن است شامل درمان علائم به تنهایی یا تلاش برای درمان مستقیم عفونت باشد. بسته به علت، این نوع ممکن است بدون درمان آنتی بیوتیکی بهتر شود. اگر بدتر شد، پزشک شما ممکن است خود عفونت را درمان کند.

مننژیت ویروسی ممکن است به خودی خود برطرف شود، اما برخی از دلایل مننژیت ویروسی با داروهای ضد ویروسی وریدی درمان می شود.

مننژیت چقدر مسری است؟

چند نوع مننژیت مسری نیستند. مننژیت قارچی، انگلی و غیر عفونی از این دسته می باشند.

مننژیت ویروسی مسری است. از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن، از جمله مخاط، مدفوع و بزاق پخش می شود. قطرات مایعات آلوده را می توان با عطسه و سرفه پخش کرد. برای انتقال این عفونت نیازی به تماس مستقیم با فرد آلوده نیست.

مننژیت باکتریایی و جدی ترین شکل آن نیز می تواند مسری باشد. این عفونت از طریق تماس طولانی با یک فرد آلوده گسترش می یابد. مدارس، مراکز مهد کودک، پادگان های نظامی، بیمارستان ها و خوابگاه ها مکان های اصلی برای به اشتراک گذاشتن این عفونت هستند. برخی از انواع مننژیت از طریق تماس فرد به فرد منتقل می شود اما نه همه.

مننژیت در نوزادان

نوزادانی که به مننژیت مبتلا می شوند ممکن است علائم و نشانه های مختلفی از عفونت را در مقایسه با بزرگسالان داشته باشند. این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تب
• زردی
• سفتی بدن یا گردن
• گریه بلند
• خواب آلود و بیدار شدن از خواب
• تحریک پذیر و بدخلق
• در دوران شیردهی احساس خوبی ندارد و مکش ضعیفی دارد

مننژیت ویروسی در نوزادان شایع است و در اثر سرماخوردگی، تبخال، آنفولانزا و اسهال ایجاد می شود. ویروس هایی که این شرایط مشترک را ایجاد می کنند باعث ایجاد مننژیت ویروسی نیز می شوند.

مننژیت باکتریایی که شایع است اما تهدید کننده زندگی است، به احتمال زیاد از یک عفونت جدی در ناحیه نزدیک سر گسترش می یابد. به عنوان مثال، باکتری های ناشی از عفونت شدید گوش یا عفونت سینوسی می توانند وارد جریان خون شده و به مغز یا نخاع راه یافته و باعث عفونت بزرگتری شوند.

مننژیت در کودکان

مننژیت در کودکان با بزرگتر شدن و رسیدن به سن دبیرستان و دانشگاه شیوع بیشتری پیدا می کند. علائم مننژیت ویروسی و باکتریایی در کودکان بسیار شبیه علائم بزرگسالان است. شامل:

• تب ناگهانی
• بدن و گردن درد
• گیجی
• حالت تهوع
• استفراغ
• خستگی

اگر کودک شما در معرض خطر ابتلا به این بیماری است ممکن است کنجکاو باشید. در مورد عوامل خطرمننژیت بیشتر بخوانید.

مننژیت در بزرگسالان

خطر ابتلا به چندین نوع مننژیت پس از بزرگسالی کاهش می یابد. این تا حد زیادی به دلیل تغییر شرایط است. مدارس و خوابگاه های دانشجویی مکان های متداولی هستند که به راحتی می توان برخی از انواع مننژیت را در آن ها به اشتراک گذاشت.

با این حال، بعد از 60 سالگی، خطر دوباره افزایش می یابد. این به دلیل بیماری های زمینه ای یا شرایط سلامتی است که سیستم ایمنی بدن را در افراد مسن ضعیف می کند.

بزرگسالان با سیستم ایمنی به خطر افتاده بیشتر در معرض خطر ابتلا به مننژیت هستند. به همین ترتیب، بزرگسالان در محیط هایی که افراد در تماس نزدیک با یکدیگر هستند ممکن است بیشتر در معرض خطر عفونت و عوارض مننژیت باشند.

چگونه مننژیت تشخیص داده می شود؟

تشخیص مننژیت با سابقه سلامتی و معاینه فیزیکی آغاز می شود. سن، اقامت در خوابگاه و حضور در مراکز مراقبت روزانه می تواند سرنخ مهمی باشد. در طول معاینه فیزیکی، پزشک شما به دنبال موارد زیر است:

• تب
• افزایش ضربان قلب
• سفتی گردن
• کاهش هوشیاری

پزشک همچنین برای شما یک پونکسیون کمری را تجویز می کند. به این آزمایش مایع نخاعی نیز گفته می شود که به شما این امکان را می دهد تا پزشک به دنبال افزایش فشار در سیستم عصبی مرکزی باشد. همچنین می تواند التهاب یا باکتری در مایع نخاعی را پیدا کند. این آزمایش همچنین می تواند بهترین آنتی بیوتیک را برای درمان مننژیت تعیین کند.

برای تشخیص مننژیت نیز ممکن است آزمایشات دیگری انجام شود. آزمایشات معمول شامل موارد زیر است:

کشت خون باکتری های موجود در خون را شناسایی می کند. باکتری ها می توانند از خون به مغز برسند. N. meningitidis و S. pneumonia ، می توانند باعث ایجاد سپسیس و مننژیت شوند.
شمارش کامل خون با دیفرانسیل یک شاخص کلی از سلامتی است که تعداد گلبول های قرمز و سفید خون را بررسی می کند. گلبول های سفید خون با عفونت مبارزه می کنند. شمارش آن معمولاً در مننژیت افزایش می یابد.
اشعه ایکس قفسه سینه می تواند وجود ذات الریه، سل یا عفونت های قارچی را نشان دهد. مننژیت می تواند پس از ذات الریه ایجاد شود.
سی تی اسکن سر ممکن است مشکلاتی مانند آبسه مغز یا سینوزیت را نشان دهد. باکتری ها می توانند از سینوس ها به سمت مننژ سرایت کنند.

چگونه می توان از بروز مننژیت پیشگیری کرد؟

حفظ یک سبک زندگی سالم، به ویژه اگر در معرض خطر بیشتری باشید، مهم است. شامل:

• استراحت کافی
• سیگار نکشیدن
• اجتناب از تماس با افراد بیمار

اگر با یک یا چند نفر که دارای عفونت مننژوکوکی باکتریایی هستند تماس نزدیک داشته باشید، پزشک می تواند آنتی بیوتیک های پیشگیرانه به شما بدهد. این باعث کاهش احتمال ابتلا به این بیماری می شود.

واکسن ها همچنین می توانند از انواع خاصی از مننژیت محافظت کنند. واکسن هایی که می توانند از مننژیت جلوگیری کنند شامل موارد زیر است:

• واکسن هموفیلوس آنفلوانزای نوع B (Hib)
• واکسن مزدوج پنوموکوکی
• واکسن مننگوکوک

رعایت بهداشت شخصی نیز می تواند به شما در جلوگیری از مننژیت کمک کند. برخی از انواع مننژیت از طریق تماس نزدیک با مایعات بدن فرد آلوده مانند بزاق و ترشحات بینی منتشر می شود. از به اشتراک گذاشتن نوشیدنی ها، ظروف و وسایل شخصی که ممکن است بزاق یا مایعات دیگر داشته باشند خودداری کنید.

درباره بیماری مننژیت چه می خواهید بدانید؟

عوارض مننژیت چیست؟

این عوارض به طور معمول با مننژیت همراه است:

• تشنج
• از دست دادن شنوایی
• کاهش بینایی
• مشکلات حافظه
• آرتروز
• سردردهای میگرنی
• ضربه مغزی
• هیدروسفالی
• تجمع مایعات بین مغز و جمجمه

هیدروسفالی یا تجمع آب دور مغز چیست؟

عفونت مننژیت ممکن است باعث تولید باکتری در جریان خون شود. این باکتری ها تکثیر می شوند و برخی سموم را آزاد می کنند. که می تواند باعث آسیب رگ های خونی و نشت خون به داخل پوست و اندام ها شود.

یک شکل جدی از این عفونت خون می تواند زندگی را تهدید کند. گانگرن ممکن است به پوست و بافت ها آسیب برساند. در موارد نادر قطع عضو ممکن است لازم باشد. چندین عارضه جدی دیگر ممکن است در افراد مبتلا به مننژیت رخ دهد.

مننژیت و ذات الریه

مننژیت پنوموکوکی یک نوع نادر اما جدی و تهدید کننده زندگی از مننژیت باکتریایی است. حتی با درمان، 20 درصد از افراد مبتلا به این نوع عفونت می میرند.

حدود 40 درصد افراد باکتری هایی به نام Streptococcus pneumoniae را در گلو و پشت بینی خود حمل می كنند. این باکتری ها مسئول بیماری های شایع مانند ذات الریه، عفونت های سینوسی و عفونت گوش هستند.

گاهی اوقات این باکتری ها می توانند از سد خونی مغزی عبور کرده و باعث التهاب و عفونت در مغز، نخاع یا مایعات شوند که آنها را احاطه می کند.

علائم این شکل جدی از مننژیت شامل موارد زیر است:

• لرز
• تب شدید
• استفراغ
• درد قفسه سینه
• سردرد
• سرفه کردن
• گیجی
• ضعف

خوشبختانه دو واکسن برای جلوگیری از مننژیت پنوموکوکی در دسترس است.

عوامل خطر ایجاد مننژیت چیست؟

موارد زیر برخی از عوامل خطر مننژیت است:

افراد مبتلا به نقص ایمنی بیشتر در معرض عفونت هستند. برخی از اختلالات و درمان ها می توانند سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف کنند. شامل:

• HIV / AIDS
• اختلالات خود ایمنی
• شیمی درمانی
• پیوند اعضا یا مغز استخوان

مننژیت کریپتوکوکی که ناشی از قارچ است، رایج ترین شکل مننژیت در افراد مبتلا به HIV است.

محل زندگی

وقتی مردم در محله های نزدیک به هم زندگی می کنند، مننژیت به راحتی گسترش می یابد. حضور در فضاهای کوچک احتمال قرار گرفتن در معرض بیماری را افزایش می دهد. نمونه هایی از این مکان ها عبارتند از:

• خوابگاه های دانشجویی
• پادگان
• مدارس شبانه روزی
• مراکز مراقبتی

بارداری

زنان باردار بیشتر در معرض خطر ابتلا به لیستریوز هستند که یک عفونت ناشی از باکتری لیستریا است. عفونت می تواند به کودک متولد نشده منتقل شود.

سن

تمام سنین در معرض خطر مننژیت هستند. با این حال، گروه های سنی خاصی خطر بیشتری دارند. کودکان زیر 5 سال در معرض خطر بیشتری برای مننژیت ویروسی قرار دارند. نوزادان بیشتر در معرض خطر مننژیت باکتریایی هستند.

کار با حیوانات

کارگران مزرعه و سایر افرادی که با حیوانات کار می کنند خطر ابتلا به لیستریا را افزایش می دهند.

پیشگیری از مننژیت چگونه امکانپذیر است؟